Stern: Την Ελλάδα τη διοικεί ένα μονοπώλιο εκατομμυριούχων
Εκτενές άρθρο για τα «πανίσχυρα οικονομικά τζάκια» περιλαμβάνει το γερμανικό περιοδικό Stern στο τεύχος που κυκλοφορεί με τίτλο «Μονοπώλιο των εκατομμυριούχων» και ισχυρίζεται ότι εδώ και πολλές γενιές 2.000 οικογένειες διαμόρφωσαν το υπάρχον σύστημα και αποκόμισαν τεράστια κέρδη.
Η επίθεση αυτή στο ελληνικό επιχειρηματικό κατεστημένο ενισχύει τα σενάρια που φέρουν τους δανειστές και την Τρόικα να βρίσκονται σε μετωπική σύγκρουση με τα ελληνικά οικονομικά συμφέροντα που οικοδομήθηκαν στη Μεταπολίτευση.
Το δημοσίευμα ξεκινάει από τον Φώτη Μπόμπολα, τον οποίο οι συντάκτες του άρθρου επισκέπτονται στο γραφείο του:
«Ο Φώτης Μπόμπολας έχει μπροστά από το γραφείο του τέσσερεις οθόνες υπολογιστών εγκατεστημένες στον απέναντι τοίχο, ο οποίος φέρει μια ξύλινη επένδυση. Έχεις την εντύπωση ότι βρίσκεται στα κεντρικά ενός αρχηγείου. Η γραμματέας του Λυδία του φέρνει φραπέ. Ο Μπόμπολας, ετών 52, με κοντοξυρισμένα μαλλιά, στρίβει ένα τσιγάρο. Καπνίζει Ολντ Χόλμπορν. Το πουκάμισό του είναι ανοιχτό στο στήθος, στο καρπό του χεριού του δεν φέρει κανένα ρολόι. «Προτιμώ να κρατώ χαμηλό προφίλ», διατείνεται ο ίδιος. Ο Μπόμπολας είναι ένας από τους πιο πλούσιους άνδρες στην Ελλάδα. Στην οικογενειακή αυτοκρατορία ανήκουν ο εκδοτικός κολοσσός Πήγασος, η μεγαλύτερη κατασκευαστική εταιρία της χώρας, εταιρίες ανακύκλωσης, ορυχεία χρυσού, ακίνητα. Συνολική αξία: μερικά εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ. Ο Μπόμπολας δεν δίνει ποτέ συνεντεύξεις. Ακόμη και τώρα αισθάνεται άβολα: «Δεν βλέπετε; Η χώρα εκρήγνυται».
Η οικογένεια του αισθάνεται έντονα τη λαϊκή οργή. Και αυτό γιατί η πολυεθνική εταιρία Ελλάκτωρ απαιτεί για τη διέλευση των αυτοκινητοδρόμων της υψηλά διόδια, παρότι το ελληνικό κράτος έχει επιχορηγήσει το έργο ως επί το πλείστον με χρήματα των φορολογημένων. Η Αττική Οδός κοστίζει 2.80 ευρώ, ενώ γύρω στα 250.000 αυτοκίνητα τη διασχίζουν καθημερινά. Όποιος θέλει να ταξιδέψει με αυτοκίνητο για Θεσσαλονίκη χρειάζεται ολόκληρα 25 ευρώ. Μια πρωτοβουλία πολιτών με το όνομα «Δεν πληρώνω διόδια» πριονίζει κάθε τόσο τις μπάρες των διοδίων. «Είναι αναρχικοί», βρίζει ο Μπόμπολας».
Πανίσχυρα τζάκια
«Η οικογένειά του ανήκει σε μια χούφτα από σχεδόν πανίσχυρα ελληνικά τζάκια, τα οποία εδώ και πολλές γενιές διαμόρφωσαν το υπάρχον σύστημα, αποκομίζοντας τεράστια κέρδη. Τώρα όμως που η χώρα βρίσκεται στο χείλος του γκρεμού, αρνούνται να αναλάβουν τις ευθύνες τους. Αντ' αυτού, επιχειρηματίες όπως ο Μπόμπολας, σπεκουλάρουν με νέες κρατικές αναθέσεις έργων, ενώ άλλοι παραμονεύουν για ευκαιρίες που θα προκύψουν από τις ιδιωτικοποιήσεις της κρατικής περιουσίας. Ήδη ο μεγαλοεπιχειρηματίας Σπύρος Λάτσης νοίκιασε για το ευτελές ποσό των 50 σεντ ανά τ.μ. και για 90 χρόνια το πιο πολυτελές Shopping-Mall στην Αθήνα».
Τι λέει για την Γιάννα Αγγελοπούλου
Άλλοι πάλι επιχειρηματίες εξαφανίζονται στο εξωτερικό, όπως, λόγου χάριν, η διαβόητη Άννα Αγγελοπούλου, η πρώην πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής των Ολυμπιακών αγώνων, η οποία ακούει στο όνομα Lady G, όνoμα που της έδωσε ο ελληνικός κίτρινος τύπος» γράφει το περιοδικό για την πρώην ισχυρή κυρία των Ολυμπιακών Αγώνων. Αναφέρει μάλιστα ότι η Γιάννα Αγγελοπούλου «ίδρυσε το Ίδρυμα Αγγελόπουλος, με τη βοήθεια του οποίου θα μπορεί ανά πάσα στιγμή να διασφαλίσει τη περιουσία της. Έτσι, εξ αποστάσεως μπορούσε πλέον να παρακολουθεί γαλήνια, πως η ελληνική Βουλή ψήφισε ένα από τα σκληρότερα πακέτα λιτότητας ύψους 13,5 δισεκατομμυρίων ευρώ. Μετά από την επιβολή των νέων μέτρων ο μέσος μισθός στην Ελλάδα ανέρχεται σε λιγότερο από 1000 ευρώ το μήνα, ενώ σε οικογένειες με εισόδημα άνω των 18.000 ευρώ ετησίως κόπηκαν τα επιδόματα παιδιών.
Τι λέει για τον Μπόμπολα
Και το άρθρο συνεχίζει για τον Φώτη Μπόμπολα:
«Στο ερώτημα αν έχει έλθει η ώρα για τους ζάμπλουτους Έλληνες να δείξουν αλληλεγγύη, ο Μπόμπολας αντιδρά εκνευρισμένος: «Μα τι θέλετε; Οι μετοχές μας είναι στο πάτο. Οι επιχειρήσεις μας πάσχουν ακριβώς το ίδιο όπως και η υπόλοιπη χώρα». Τι θα λέγατε με την φορολόγηση των πλουσίων; «Τι αφελής σκέψη. Το μεγάλο κεφάλαιο βρίσκει πάντα τρόπους να αποφύγει τους φόρους. Αυτό είναι το τίμημα της παγκοσμιοποίησης».
Ο Μπόμπολας διευθύνει επισήμως την οικογενειακή του πολυεθνική εταιρεία μαζί με τον αδελφό του. Όμως ο πραγματικός πατριάρχης είναι ο πατέρας Γεώργιος, η φωτογραφία του οποίου φιγουράρει σε ασημένιο πλαίσιο πάνω στο κομοδίνο. Λέγεται ότι ο Γεώργιος Μπόμπολας κατάφερε να πάρει τη πρώτη κρατική ανάθεση έργου όταν η κατασκευαστική του εταιρεία δεν κατείχε ακόμη ούτε καν μπουλντόζα. Η μεγάλη επιχειρηματική ευκαιρία γι' αυτόν ήταν η Ολυμπιάδα του 2004. Τότε η Ελλάκτωρ κατασκεύασε το μεγαλύτερο μέρος του αθηναϊκού μετρό, χωρίς να υπάρξει καμία δημόσια προκήρυξη επί του έργου. Όταν η κυβέρνηση αποφάσισε την κατασκευή τεσσάρων αυτοκινητοδρόμων, ο Μπόμπολας ήταν και πάλι μέσα στο παιχνίδι. Ένα από τα μεγαλύτερα «χτυπήματα» της οικογένειας είναι η αγορά των κρατικών ορυχείων χρυσού στη Χαλκιδική για 11 εκατομμύρια ευρώ. Η αξία των κοιτασμάτων χρυσού ανέρχεται στα 12 δισεκατομμύρια ευρώ».
Τι λέει για τη λίστα Λαγκάρντ και τον Αντώνη Σαμαρά
«Η Ελλάδα δεν είναι μια φτωχή χώρα, απλώς η κατανομή του πλούτου είναι άνιση. Τα 80 τις εκατό του ιδιωτικού κεφαλαίου βρίσκεται στα χέρια μόνον 2.000 οικογενειών. Γύρω στα 200 δισεκατομμύρια ευρώ αυτού του κεφαλαίου βρίσκεται σε ξένες τράπεζες. Επισήμως μόνον εννέα πρόσωπα δηλώνουν στην Ελλάδα εισόδημα άνω των 700.000 ευρώ το έτος.
Η επονομαζόμενη Λίστα-Λαγκάρντ, με τα ονόματα 2059 Ελλήνων που κατέχουν λογαριασμούς στην Ελβετία, κρατήθηκε για πάνω από δύο χρόνια μυστική. Στη λίστα αυτή υπάρχουν ονόματα που θεωρούνται έμπιστα πρόσωπα του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά. Μεταξύ αυτών βρίσκεται ο δικηγόρος Σταύρος Παπασταύρου, ένα από τα δέκα κορυφαία στελέχη της Νέας Δημοκρατίας.
Η εν λόγω λίστα δεν είχε καμία συνέπεια για τους πλουσίους, εκτός ενός δημοσιογράφου που αντιμετώπισε δυσκολίες. Επειδή δημοσίευσε όλα τα ονόματα της λίστας στο περιοδικό Hot Doc, συνελήφθη από μια ομάδα άμεσης δράσης 50 αστυνομικών και απειλείται με διετή φυλάκιση λόγω παραβίασης δικαιωμάτων της ιδιωτικής σφαίρας».
Τι λέει για τον Λαυρεντιάδη
«Είναι αναμενόμενο ότι με τη πίεση που ασκείται από τη πλευρά της Ευρώπης βαθμιαία κάτι αρχίζει να αλλάζει: τη τελευταία βδομάδα ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου έδωσε εντολή για τη σύλληψη του επιχειρηματία Λαυρέντη Λαυρεντιάδη, ο οποίος διατηρούσε 31 τις εκατό της Pronton-Bank και η οποία διασώθηκε από το ελληνικό κράτος με τη βοήθεια 900 εκατομμυρίων ευρώ. Λέγεται ότι ο ίδιος μεταβίβασε εν τω μεταξύ στο εξωτερικό 700 εκατομμύρια ευρώ.
Ο καθηγητής των πολιτικών επιστημών Σεραφείμ Σεφεριάδης στο Πάντειο Πανεπιστήμιο συγκρίνει την αθηναϊκή ολιγαρχία με την ιταλική μαφία: «έχει παντού τους ανθρώπους της: έναν αδελφό στην Αριστερά, έναν στη Δεξιά, έναν στο δημαρχείο και έναν εντός της εκκλησίας. Οι ζάμπλουτοι Έλληνες εξαγοράζουν τους πολιτικούς μέσω της χρηματοδότησης των εκλογικών τους αγώνων. Η εξουσία που ασκούν μέσω των μίντια τούς καθιστά απρόσβλητους». Στο τηλεοπτικό κανάλι Mega, που έχει τεράστια επιρροή, συμμετέχουν δύο τζάκια: Ο Μπόμπολας και η εκδοτική δυναστεία του Λαμπράκη. Ο γιος του μεγαλύτερου μετόχου της τελευταίας έγινε ο προσωπικός σύμβουλος του Σαμαρά.
Αποκαλύψεις μέσω του Wikileaks
Tο άρθρο κάνει αναφορά και στις αποκαλύψεις μέσω του Wikileaks που έκανε επίσης αναφορά σε ομάδα Ελλήνων μεγιστάνων:
«Μια τηλεγραφική είδηση που έφτασε σε μας από την Αμερική μέσω του Wikileaks, αναφέρει ότι «μια μικρή ομάδα επιχειρηματικών μεγιστάνων έχει συνδεθεί με την πολιτική μέσω βαθμών συγγενείας, γάμων ή και διαζυγίων. Οι σχέσεις αυτές είναι πολυπλοκότερες από τις αντίστοιχες σχέσεις μεταξύ των θεών στην ελληνική μυθολογία». Ακόμη πιο δραστικά το εξέφρασε ο Κώστας Καραμανλής, ο πρώην πρωθυπουργός της χώρας, όταν εξαπέλυσε ύβρεις κατά της διαφθοράς ενώπιον φίλων του κόμματος του: «Το πρόβλημα αυτής της χώρας είναι αυτοί οι νταβατζήδες και οι πολυεθνικές τους που ελέγχουν το σύνολο του πολιτικού βίου».
Τι λέει για τον Σπύρο Λάτση
«Ο Σπύρος Λάτσης είναι ο αυτός που κατέχει αδιαφιλονίκητα τη πρώτη θέση μεταξύ των εν λόγω μεγιστάνων. Ο ελληνικός τύπος τον αποκαλεί «σιωπηλό Κροίσο». Στην αυτοκρατορία του Λάτση ανήκουν τράπεζες, συμπλοιοκτησίες και διυλιστήρια. Ιδρύθηκε από τον πατέρα του Γιάννη, έναν σύντροφο του περιώνυμου Αριστοτέλη Ωνάση. Ο Γιάννης Λάτσης, γνωστός με το παρατσούκλι «Καπετάν Γιάννης», εμφανίστηκε κατά την υποδοχή της Βασίλισσας της Αγγλίας με λευκό ναυτικό καπέλο. Όταν ο γιος του Σπύρος μετέβη στο Λονδίνο για να σπουδάσει φιλοσοφία, ο Καπετάνιος τον περιγελούσε. Όμως το βλαστάρι του πολλαπλασίασε πριν από τη οικονομική κρίση την αξία της οικογενειακής επιχείρησης κατά 8 δισεκατομμύρια ευρώ. Ζει ως επί το πλείστον στην Ελβετία. Η θαλαμηγός του «Αλέξανδρος» είναι μια από τις μεγαλύτερες στον κόσμο. Πάνω σε αυτή χαλάρωσαν ήδη ο Τζωρτζ Μπους, ο πρίγκιπας Κάρολος και ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής επιτροπής Μπαρόζο. Επειδή ο τελευταίος έκανε διακοπές με την οικογένεια του στην εν λόγω θαλαμηγό, η Ευρωβουλή τον τιμώρησε τότε με ψήφο δυσπιστίας.
Η τράπεζα Eurobank του Λάτση κατείχε μέχρι πρότινος τα μεγαλύτερα μερίδια των ελληνικών κρατικών ομολόγων: δώδεκα δισεκατομμύρια ευρώ. Ταυτόχρονα ο Λάτσης προσπάθησε να κομίσει κέρδη από την ήδη λεηλατημένη χώρα του με το να τοποθετήσει τους ανθρώπους του στις σωστές θέσεις. Η εταιρία καταπιστεύσεων, η οποία αποφασίζει για τις ιδιωτικοποιήσεις της ελληνικής κρατικής περιουσίας, επανδρώθηκε με πρώην μάνατζερ της αυτοκρατορίας του. Εκτός από το «χτύπημα» που αφορά το πολυτελές ακίνητο Shopping-Mall στο Μαρούσι, είναι πολύ πιθανό ότι ο Λάτσης να αγοράσει και την κρατική επιχείρηση Hellenic Petrolium σε ποσοστό εκατό τις εκατό. Για το «Helliniko Project», μια περιοχή περίπου 600 στρεμμάτων στο παλαιό αεροδρόμιο της Αθήνας, ο Λάτσης είναι επίσης φαβορί. Το ακίνητο, το οποίο βρίσκεται κοντά στη παραλία του Αγίου Κοσμά, θεωρείται ένα από τα πολυτιμότερα της Ευρώπης. Εκεί μέλλεται να κτιστούν κυρίως γραφεία, κατοικίες και να διαμορφωθεί ένα γιγάντιο πάρκο αναψυχής. Μια «Ντίσνευλαντ της Μεσογείου», υπόσχεται το διαφημιστικό».
Τι λέει για τον Σωκράτη Κόκκαλη
«Η ιδιωτικοποίηση της κρατικής περιουσίας είναι μια από τις βασικές αξιώσεις των χρηματοδοτών της Ελλάδας. «Έτσι όμως όπως αυτή λαμβάνει χώρα, είναι παράλογη», διατείνεται ο Αλέξανδρος Μωραιτάκης, πρόεδρος Συνδέσμου Μελών Χρηματιστηρίου Αθηνών (ΣΜΕΧΑ). «Μερικοί επιλεγμένοι επενδυτές αγοράζουν κρατική περιουσία και εμφανίζονται ως εθνοσωτήρες». Για την πλέον επικερδή κρατική επιχείρηση του ΟΠΑΠ, μια από τις μεγαλύτερες πολυεθνικές εταιρίες τυχερών παιχνιδιών στην Ευρώπη, ενδιαφέρεται ο Σωκράτης Κόκκαλης. Η Intralot είναι μια από τις ηγετικές εταιρίες στην ανάπτυξη των συστημάτων λόττο.
Ο Κόκκαλης, μια από τις πλέον αμφισβητούμενες ολιγαρχικές προσωπικότητες στην Ελλάδα, υπήρξε συνεργάτης της ανατολικογερμανικής Στάζι με τα ψευδώνυμα κρόκους και κασκάντε. Μεγάλωσε στην Ανατολική Γερμανία όπου η οικογένειά του προσέφυγε το 1949 μετά το τέλος του εμφυλίου πολέμου στη Ελλάδα. Η περιουσία του έχει υπολογιστεί στα 2 δισεκατομμύρια δολάρια. Οι φήμες γύρω από το πρόσωπό του θα μπορούσαν να προέρχονται από κάποιο μυθιστόρημα με σπιούνους. Όταν έγινε δημοσίως γνωστό ότι η Siemens λάδωσε, σύμφωνα με κάποιους υπολογισμούς, με 100 εκατομμύρια ευρώ Έλληνες πολιτικούς και αξιωματούχους, η γερμανική εισαγγελική αρχή, ερευνώντας τα αρχεία της εταιρίας, προσέκρουσε σε ένα αμφίβολο όνομα με το κωδικό «Κύριο Κ.». Υποθέτει ότι πρόκειται για τον Σωκράτη Κόκκαλη».
Τι λέει για τους εφοπλιστές
«Όπως όμως ισχυρίζεται ο Σάββας Ρομπόλης, καθηγητής οικονομικών κοινωνικής πολιτικής του Τμήματος Κοινωνικής Πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο «είναι σχεδόν αδύνατον να αποδειχτούν οι παράνομες ραδιουργίες των ολιγαρχικών δυνάμεων [...] Δεν είναι μόνον που έχουν παντού τους ανθρώπους τους. Οι νόμοι έχουν γραφτεί εδώ και πολλές γενιές γι' αυτούς. Δεν χρειάζεται καν να εξαπατήσουν την εφορία αφού απαλλάσσονται ούτως ή άλλως από τους φόρους». Κάθε χρόνο η Βουλή ανακοινώνει -όπως άλλωστε και το 2012- φοροαπαλλαγές για τους μεγαλοεφοπλιστές. Διότι αυτοί απειλούν με απόσυρση του στόλου τους και τη διακίνησή του κάτω από άλλη σημαία. Βέβαια, επισήμως δεν υπάρχουν κανενός είδους συνδέσεις μεταξύ των ολιγαρχικών και των πολιτικών δυνάμεων της χώρας, ούτε συναντήσεις και αποδεικτικές φωτογραφίες. Στη μαρίνα του Φλοίσβου όμως, τη μεγαλύτερη της Αθήνας, όπου αγκυροβολούν ακόμη και θαλαμηγοί 100 μέτρων «μπορεί κανείς να δει όλους τους πολιτικού μας», όπως αφηγείται ο πρώην φύλακας του λιμανιού Μάκης Νάστατος, ιδίως «όταν κατά τα Σαββατοκύριακα τα μεγάλα πάρτυ ανάβουν για τα καλά».
Για το πόσο μακριά φτάνει εν τέλει η επιρροή αυτής της ελληνικής ολιγαρχίας, γνωρίζει καλά ο Γιάννης Δερμιτζάκης ο οποίος κατέχει Διυλιστηρίο ανακύκλωσης παλαιού ορυκτελαίου στη Θεσσαλονίκη. Ο Δερμιτζάκης είναι ένας ηλικιωμένος κύριος χαμηλών τόνων που φέρει το κινητό σε μια δερμάτινη θήκη πάνω στη ζώνη του παντελονιού του. Έως το 2004 οι δουλειές του πήγαιναν καλά. Μετά ψηφίστηκε ένας νέος νόμος που απαιτούσε άδεια για τη συλλογή χρησιμοποιημένων ορυκτέλαιων. Ο Δερμιτζάκης έκανε αμέσως αίτηση, όμως ματαίως περίμενε: «Πρώτα μου είπαν ότι τα χαρτιά μου ξεχάστηκαν στη γραμματεία του υπουργού προστασίας του περιβάλλοντος. Μετά μου είπαν ότι το διυλιστήριο θα έπρεπε να επανεξεταστεί. Βέβαια αυτό ήταν τελείως καινούργιο. Τελικά απευθύνθηκα σε έναν φίλο του υπουργού, ο οποίος μου διαμήνυσε: πρόκειται για σκοτεινή υπόθεση και θα κάνω καλά να την ξεχάσω». Εν τω μεταξύ η αγορά απόβλητων ορυκτέλαιων –μιλάμε για 35.000 τόνους ετησίως- καλύπτεται σχεδόν αποκλειστικά από το ολιγαρχικό τζάκι του Βαρδινογιάννη. Ο Δερμιτζάκης στέκεται στο κατώφλι της πτώχευσης.
Ακόμη και η παγκόσμια πολυεθνική εταιρία Shell γονάτισε μπροστά στον Βαρδινογιάννη. Από το 2015, στην Ελλάδα δεν θα υπάρχουν πρατήρια βενζίνης της Shell. Η οικογενειακή πολυεθνική την αγόρασε για 219 εκατομμύρια ευρώ. Συνεχώς νέοι, εν μέρει συζητήσιμοι νόμοι, κατέστησαν τη δουλειά μη αποδοτική για τη Shell.
Στην αρχή απαγόρευσαν στην Shell να εισάγει δική της βενζίνη. Όταν αυτή η ρύθμιση άλλαξε κατόπιν πίεσης από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ήλθε ένας νέος νόμος που εξανάγκαζε την Shell να διατηρεί σε ντεπό μεγάλες ποσότητες βενζίνης ως «εθνικό απόθεμα ασφαλείας». Η Shell παραιτήθηκε.
Τι λέει για την οικογένεια Βαρδινογιάννη
«Ο αρχηγός της οικογένειας Βαρδινογιάννη, Βαρδής, κατοικεί σε μια μεσογειακή βίλα στο αθηναϊκό αριστοκρατικό προάστιο Εκάλη. Μπροστά στη πύλη στέκεται ένας φύλακας. Στην ερώτηση αν ο Κύριος είναι διαθέσιμος για μια συνέντευξη, τραβάει το πιστόλι του και το απασφαλίζει. Ο Βαρδινογιάννης διατηρούσε στενές σχέσεις με τον Αιγύπτιο πρώην δικτάτορα Μουμπάρακ. Η οικογενειακή επιχείρηση «Avin Oil» πλήρωσε στον δικτάτορα Σαντάμ Χουσείν υψηλά ποσά για να έχει πρόσβαση σε καλές τιμές ακατέργαστου πετρελαίου που το Ιράκ μπορούσε να πουλήσει κατά τη διάρκεια του εμπάργκο μόνον στα πλαίσια του προγράμματος «Oil for food». Το θέμα αποκαλύφτηκε όταν ελεγκτές των Ηνωμένων Εθνών βρήκαν να μεταφέρονται δέσμες δολαρίων με τις ταξιδιωτικές βαλίτσες διπλωματών. Το γεγονός δεν είχε καμία επίπτωση στον Βαρδινογιάννη, ούτε στις δουλειές του ούτε στη φήμη του. Τον Ιανουάριο επαινέθηκε δημόσια για τη χρηματική του δωρεά στην αστυνομία.
Τι λέει για την ελληνική «ολιγαρχία»
«Όλες οι προσπάθειες που έγιναν για να φέρουν την ελληνική ολιγαρχία στο τραπέζι της συζήτησης για τη σωτηρία της χώρας, απέτυχαν. «Αυτοί οι άνθρωποι που έχουν χρήμα, εξουσία ή τα μίντια με το μέρος τους, αμύνονται κατά των μεταρρυθμίσεων», παραπονιόταν ο πρώην πρωθυπουργός Γεώργιος Παπανδρέου.
Κάποτε επισκέφθηκε μια αποστολή μεγάλων εφοπλιστών το γραφείο της Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην Αθήνα. «Σκεφτήκαμε ότι θέλουν να βοηθήσουν», αφηγούνταν ένας δημόσιος υπάλληλος. Όμως αυτοί έκαναν μόνον παράπονα για την υψηλή φορολόγηση και την υπερβολική νομική ρύθμιση. Αισθάνονταν ότι καταδιώκονται από το κράτος. Συμπεριφερόντουσαν σαν δωρητές που ζητούσαν πίσω ότι είχαν χαρίσει λόγω πτωχισμού».
